وهابیان شفاعت را از نظر عقلی محال دانسته و چند اشکال بر آن وارد کرده اند. مرحوم علامه به هفت اشکال اشاره کرده و به پاسخ آن پرداخته است. به برخی از اشکالات و جواب استاد اشاره می کنم....

اشکال اول: شفاعت از مجرم باعث رفع عقاب می شود و اگر این رفع عقاب ها عدل باشد پس عقاب ظلم است.اگر عقاب ظلم باشد طلب عذاب برخی انبیا برای امت خودشان ظلم است. به عبارت دیگر مرتفع شدن عقاب یا عدل است یا ظلم. اگر عدل باشد پس اصل  عقاب از جانب خداوند_معاذالله_ظلم است,در حالی که خداوند به احدی ظلم نمی کند. و اگر رفع عقاب ظلم است پس وجود عقاب عدل است و دیگر شفاعت شفاعت کنندگان چه معنا دارد؟

جواب مرحوم علامه:معنای رفع عقاب نقض حکم اول نیست که بعنوان عقوبت مطرح است,بلکه مجرم را از مصداق عقوبت خارج و داخل رحمت خداوند می کند و اصلا حکمی نقض نشده.

جواب دیگری که میتوان داد اینکه:قضیه منفصله,یعنی رفع عقاب عدل است یا ظلم,نقیض هم نیستند تا مانعه الجمع به حساب آیند;چون میان عدل و ظلم عدم و ملکه است و یا تضاد که رفع هر دو ممکن است,چون رفع عقاب ممکن است فضل باشد و هیچ یک از دو عنوان ظلم و عدل بر آن صدق نکند.در نتیجه عقاب عدل و رفع عقاب فضل است که از عدل بالاتر است.و دیگر عنوان ظلم بر آن صدق نمیکند.

اشکال دوم:شفاعت باعث تخلف می شود. یعنی سیره و سنت خدا به این تعلق گرفته که قانونی را برای اجرا جعل کند و کسانی که از این قانون سرکشی کنند سنت خدا اقتضا می کند که آنان را کیفر دهد.اگر شفاعت باعث رفع کیفر می شود,سنت خدا تغییر و تبدیل پیدا می کند در حالی که طبق آیه "و لن تجد لسنه الله تحویلا" سوره فاطر آیه 43 امکان ندارد.

جواب مرحوم علامه:اشکال این حرف تمسک به عام در شبهه مصداقیه خود عام است و چنین تمسکی بالعقل والوجدان باطل است. با استفاده از آیه 43 سوره فاطر نمیتوان گفت که جعل قانون و کیفر تخلف آن نسبت است,چون این آیه تازه اول کلام است و مفاد آیه این می شود" آنچه سنت خداست تبدیل و تحویل بردار نیست"اما این که پذیرش شفاعت به معنای تبدیل سنت و نپذیرفتن شفاعت از سنت های تحویل ناپذیر الهی باشد,از آیه مزبور به دست نمی آید. به عبارت دیگر اینکه خدا همواره بر عدل خود عمل کند و احسان و فضل نداشته باشد حرفی باطل است و اصلا دلیل بر خلاف آن وجود دارد,زیرا سنت الهی این است که همواره بر اساس اسمای الهی خودش عمل کند و همان گونه که صفت عدالت را داراست,اوصافی چون رووف,رحیم,غفار, محسن و مفضل را نیز دارد.

1-پیامبران

"و قالوا اتخذ الرحمان ولدا سبحانه بل عباد مکرمون...و لا یشفعون الا لمن ارتضی" سوره انبیا آیات 26-28

"و آنان گفتند:خداوند فرزندی برای خود انتخاب کرده است: او منزه است آنها بندگان شایسته اویند...و آنان جز برای کسی که خدا راضی است شفاعت نمی کنند و از ترس او بیم کند"

2-ملائکه

"و کم من ملک فی السماوات لا تغنی شفاعتهم شیئا الا من بعد ان یاذن الله لمن یشاء و یرضی" سوره نجم آیه 26

"و چه بسا فرشتگان آسمان که شفاعت آنان سودی نمی بخشد,مگر پس از آنکه خدا برای هرکس بخواهد و راضی باشد اجازه دهد"

3-شهیدان

"و لا یملک الذین یدعون من دونه الشفاعه الا من شهد بالحق و هم یعملون" سوره زخرف آیه 86

"کسانی را که غیر از او می خوانند قادر بر شفاعت نیستند,مگر آنها که شهادت به حق دادند و به خوبی آگاهند"

این آیه دلالت می کتد که قدرت آنها بر شفاعت به خاطر شهادت به حق دادنشان است. هر شهیدی شفیعی است که قدرت بر شهادت دارد و مراد از شفاعت در آیه شاهد اعمال بودن است,نه شهادت به معنای کشته شدن در جنگ.

4-مومنان

از آیه سابق روشن می شودکه مومنان هم از جمله شافعان هستند و خداوند خبر از الحاق آنان به شهدای روز قیامت داده است" والذین آمنوا بالله و رسله اولئک هم الصدیقون و الشهداء عند ربهم" سوره حدید آیه 19

"کسانی که به خدا و رسولش ایمان آورده اند,آنان صدیقین و شهدا نزد پروردگارشانند"

طبق این آیات پس طبیعتا مومنان و صالحان توانایی شفاعت برای بندگان نزد خدا را دارند...

1_توبه

"قل یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لا تقنطوا من رحمه الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا انه هو الغفور الرحیم و انیبوا الی ربکم و اسلموا له"سوره زمر آیه ی 53.

"بگو ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردید از رحمت خدا نا امید نشوید که خدا همه گناهان را می آمرزد زیرا او بسیار آمرزنده است و به درگاه پروردگارتان بازگردید و در برابر او تسلیم شوید"

موثر ترین شفیع در دنیا توبه است چون سایر شفیعان جوزه ی شفاعتشان در تمام گناهان غیر از شرک است وفقط شامل مسلمین آلوده به گناه می شود لکن با توبه شخص از آلودگی شرک و نفاق می رهد.

2_ایمان

"یا ایها الذین آمنوا اتقوالله و آمنوا برسوله یوتکم کفلین من رحمته و یجعل لکم نورا تمشون به و یغفر لکم والله غفور رحیم"سوره حدید آیه ی 22

"ای کسانی که ایمان آورده اید!تقوای الهی پیشه کنید و به رسولش ایمان بیاورید تا دو سهم از رحمتش به شما ببخشد و برای شما نوری قرار دهد که با آن راه بروید و گناهان شما را ببخشد و خداوند آمرزنده و مهربان است"

3_عمل صالح

"وعد الله الذین آمنوا و عملوا الصالحات لهم مغفره و اجر عظیم" سوره مائده آیه 9

"خداوند به کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند,وعده آمرزش و پاداش عظیمی داده است."

4_ قرآن

"یهدی به الله من اتبع رضوانه سبل السلام و یخرجهم من الظلمات الی النور باذنه و یهدیهم الی صراط مستقیم"سوره مائده آیه 16

"خداوند به برکت آن کسانی را که از خشنودی او پیروی کنند,به راه های سلامت هدایت می کند و به فرمان خود از تاریکی ها به سوی روشنی ها می برد و آن ها را به سوی راه راست رهبری می نماید"

5-پیامبران

"و لو انهم اذ ظلموا انفسهم جاءوک فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما" سوره نساء آیه 64

"و اگر این مخالفان هنگامی که به خود ستم میکردند به نزد تو می آمدند و طلب آمرزش می کردند و پیامبر هم برای آنان استغفار می کرد,خدا را توبه پذیر و مهربان می یافتند"

6_ملائکه

"الذین یحملون العرش و من حوله یسبحون بحمد ربهم و یومنون به و یستغفرون للذین آمنوا" سوره مومن آیه 7

"فرشتگانی که حاملان عرش اند و آنها که گرداگرد آن تسبیح و حمد پروردگارشان را می گویند و به او ایمان دارند و برای مومنان استغفار می کنند"

"والملائکه یسبحون بحمد ربهم و یستغفرون لمن فی الارض الا ان الله هو الغفور الرحیم"سوره شوری آیه 5

"و فرشتگان پیوسته تسبیح و حمد پروردگارشان را به جای می آورند و برای کسانی که در زمین هستند استغفار می کنند;آگاه باشید خداوند آمرزنده مهربان است"

7_مومنان

آنان هم برای خود استغفار می کنند هم برای برادران ایمانی خود

"واعف عنا واغفرلنا وارحمنا انت مولانا"سوره بقره آیه 286

"آثار گناهان از ما بشوی و ما را ببخش و در رحمت خود قرار ده تو مولا و سرپرست مایی"

شبهات حدیثی
شروع دوباره وبلاگ
شفاعت انبیا
[عناوین آرشیوشده]